Er waren snoepjes in de artiestenfoyer. Van die witte muizen en perziken en banaantjes. Ik nam er altijd een paar mee als het tijd was om naar het lichthok te gaan. In de artiestenfoyer lagen ook de kranten van die dag, met recensies van het festival. Er zaten dichters rond de tafel die soms geen woord Engels, geen woord Nederlands, Frans, Duits of Italiaans spraken want ze waren juist uitgenodigd als vertegenwoordigers van een bijna uitgestorven taal. Er hing een warme, broeierige sfeer, want elk jaar weer viel Poetry International samen met een hittegolf en de Rotterdamse Schouwburg kon de warmte niet kwijt, dus daar liepen we maar rond in luchtige zomerjurkjes om het zweet wat ruimte te geven. Er was een Afrikaanse dichter met lang rastahaar die verliefd werd op mijn ogen. Jaja.
Ik zat in het lichthok van de Grote Zaal – daar hielp ik mee aan het projecteren van de vertalingen. Als een oude dichter dan onhoorbaar murmelend zijn gedichten opdroeg, kon je met onze strakke Powerpoints tenminste begrijpen wat hij precies murmelde. In het lichthok was de sfeer altijd bijzonder goed en dat heeft te maken met de mannen van het licht, maar daar ga ik niet verder op in. Het heeft er ook mee te maken dat je alles in de zaal kunt horen en zien, maar hardop commentaar kan geven zonder dat iemand het hoort. Dat is gewoon leuk.
Het mooiste van het festival was dat je elk jaar een dichter ontdekte. In 2002 was dat Cesare Pavese. Ik weet zeker dat de vertaling van zijn werk De dood zal komen en jouw ogen hebben de duurste poëziebundel is die ik heb staan. Ik weet ook zeker dat er geen gedichten zijn die ik vaker heb gelezen dan die van Pavese – de gedichten die hij tussen 1945 en 1950 schreef. Er zijn dagen dat ik ze lees voor het slapengaan en bij het opstaan. Ik kan de verzen bijna uit opdreunen, ze schieten soms door mijn hoofd (Donker is de ochtend die voorbij gaat / zonder het licht van jouw ogen). Iedereen zou Pavese moeten lezen. De gedichten zijn van een bijbelse schoonheid, maar doordrenkt in somberheid, het verdriet druipt van de pagina’s, maar zo mooi, zo mooi is die ellendige liefde soms: Een wang raakt aan een wang – / het is een koude rilling, iemand / worstelt en smeekt je, alleen / verloren in jou, in jouw koorts.
Michelle van Dijk, 10 april 2011
Michelle van Dijk 