Eerder dit jaar zei ik al: De donkere kamer van Damocles hoeft geen verplicht boek voor havisten te zijn. (Aleid Truijens vond van wel.) Nu hebben mijn havoleerlingen hun literatuurdossiers ingeleverd. Wat leest de gemiddelde havist dan wel?
Topboeken:
- Tim Krabbé, Het gouden ei.
- Herman Koch, Het diner.
- Karel Glastra van Loon, De passievrucht.
- Annejet van der Zijl, Sonny boy.
- Harry Mulisch, De aanslag.
- Jeroen Brouwers, Bezonken rood.
- Tim Krabbé, Tafel vol vlinders.
- Jan Wolkers, Turks fruit.
- Gerbrand Bakker, Perenbomen bloeien wit.
- Bernlef, Hersenschimmen.
- Khalid Boudou, Het schnitzelparadijs.
- Arthur Japin, Een schitterend gebrek.
- Ernest van der Kwast, Mama Tandoori.
Als er iets opvalt, dan is het wel hoe weinig verschil er is tussen mijn top 5 en de lijst op scholieren.com – behalve dan dit: mijn leerlingen lezen geen boeken van Jan Terlouw, Kluun en Carry Slee voor de lijst. Deze schrijvers hebben hun hoge notering op scholieren.com waarschijnlijk eerder aan de vmbo’ers en onderbouwers te danken.
Misschien vinden jullie dat Boudou en Van der Kwast hoog genoteerd staan in mijn lijst? Bedenk dan dat mijn leerlingen drie boeken op thema lezen – en dat de multiculturele samenleving een populair thema is.
En als er dan nog iets opvalt: er verandert maar weinig in al die jaren. Oké, Herman Koch heeft de plaats van Ronald Giphart ingenomen – de plek van de niet al te zware boeken die de leraren Nederlands liever niet te vaak op de lijst zien staan. Maar Tim Krabbé is daarin nog altijd baas boven baas.
Oh, en Hermans? Kwam één keer voor in de twintig dossiers, met Ik heb altijd gelijk. Is een mooi boek. Veroorzaakte destijds nog een relletje. De hoofdpersoon was zo’n verschrikkelijke misantroop, beledigde iedereen die hij maar bedenken kon. Dat kon men niet verkroppen (de katholieken vooral niet) en Hermans moest zich verantwoorden. Doet je dat ergens aan denken? Cabaret misschien? Hmm, zou ik die vraag aan die ene leerling kunnen stellen in het literatuurgesprek deze week?
Michelle van Dijk 