Michelle van Dijk

Ik had het nog best wel harder kunnen zeggen: nee, De donkere kamer van Damocles is geen boek voor de gemiddelde havist en Max Havelaar is dat niet voor de gemiddelde vwo’er en naar dat niveau hoef je ze niet allemaal op te trekken. Met natuur- en scheikunde kun je stoppen als het niveau je te hoog gaat, maar Nederlands is een verplicht vak. Dat is geen reden om een knieval te doen voor wie niet eens kan onthouden wie ‘de Grote Drie’ waren omdat z’n interesse daar niet ligt, maar het is wel een uitdaging om ook die leerling echt iets van hun werk te laten lezen. Dus is er een leesdossier en geven docenten hun leerling persoonlijk advies en in de literatuurgeschiedenisles, die ook op veel havo’s nog gewoon in het programma zit, maken ze kennis met en proeven ze fragmenten van al die andere boeken.

Wat is er eigenlijk veranderd sinds de jaren zestig, zeventig? Alleen dit: de leerlingen van die tijd zijn nu de leraren of publicisten van deze tijd. Een heel klein aantal van hen dan. De rest is ambtenaar of koekjesbakker. Het kleine clubje is pessimistisch omdat hun vak naar de gallemiezen gaat – maar hun focus is ook wel erg op dat vak gericht. Het is gewoon maar een klein clubje leerlingen dat het naar hetzelfde niveau trekt, om dan weer leraar of journalist te worden en over dertig jaar te verzuchten dat het niveau gezakt is. En laten we eerlijk zijn: wie zegt dat het niveau zo gezakt is, zegt vooral dat z’n eigen niveau zo hoog is (en dat heeft iets bedenkelijks). Dat deed Socrates ook al. En die las ik zo graag toen ik 14 was. Nou ja! Gek mens ben ik toch.

De uitzending van Het oog op morgen is hier te beluisteren. Het gesprek begint op 38:50. Reacties zijn nog altijd welkom. Ik heb in ieder geval een leuk intro voor een literatuurles.