Ik lees Zeg maar dat we niet thuis zijn van Rashid Novaire en ik vind het verschrikkelijk mooi. Het brengt me op zoveel nieuwe ideeën die ik nu zo snel niet op kan schrijven… maar ik geef jullie een paar citaten die mij fascineren. Dan zal ik later al die nieuwe ideeën uitwerken.
‘Soms denk ik dat er maar één zin is, één ruimte waar alle culturen samenkomen, uitvaartondernemer. Die zin is: Het blijft allemaal verschrikkelijk moeilijk. Wat moeilijk is, dat weten we allemaal. Opgroeien, grootbrengen, terugkijken.’
Hier spreekt Mohammed Jahangir, een dode (!), per mail, tot zijn uitvaartondernemer. Hij reflecteert op zijn leven en op de leugen die hem in Nederland liet blijven, maar die het nu moeilijk maakt om hem in zijn geboortestreek te begraven.
De uitvaartondernemer is Milan. Een Nederlandse man met wat Balkan-bloed, maar met een bescheidenheid die on-Hollands en ook al niet Zuid-Europees is. Zijn moeder zegt in een telefoongesprek tegen hem: ‘Je moet leren om gewoon wat meer schijt te krijgen aan de mensen.’
Waar het allemaal om draait: hoe je naar je leven kijkt. Hoe Milan naar zijn leven kijkt, hoe hij naar het leven (en sterven) van anderen kijkt, want: ‘Wie had er genoeg aan slechts zijn eigen kijk op gevoelens en het bestaan?’
Ja, wat is dan die andere kijk? Mohammed Jahangir vertelt:
‘Ik vang op dat oude mensen soms nog steeds op hun begrafenissen een Hollands lied laten horen. Het is een mooi lied. De zangeres zingt: ‘Waarheen leidt de weg die wij moeten gaan?’
Ik heb gezien waar de weg toe leidt. Ik heb gelopen. Over een weg. Door de mijnenvelden. Als vluchteling. Door het grensgebied tussen Irak en Iran. Hoe harder je doorloopt, des te eerder ben je thuis.’
Dát is de andere blik. Ik geloof dat wij zulke verhalen, zulke personages, een schrijver als Rashid Novaire keihard nodig hebben omdat we zonder onze verbeelding niet in staat zijn te begrijpen, te bevatten, ons voor te stellen wat anderen gezien hebben, wat een ander kan denken.
Wordt vervolgd.
Klik en lees ook wat andere bloggers schreven over dit boek. Dit is een van de boeken die ik lees voor een ‘perfecte dag voor literatuur’. Dat betekent dat ik het boek cadeau krijg van de uitgever en dat ik, met vele andere bloggers, op een afgesproken dag over het boek blog.
Michelle van Dijk 