Michelle van Dijk

Voor wie? Voor wie wordt er in de ‘huiskamer’ van station Rotterdam Centraal een bibliotheek geopend?

Niet voor mij. Er zullen te weinig boeken naar mijn smaak staan in deze bieb. Duizend boeken komen er te staan, volgens mij staan er in de Bruna al meer boeken en ik wil geen snob zijn, maar ik verwacht er net als bij de Bruna weinig boeken óver literatuur, weinig oude romans, weinig poëzie of toneel, weinig lesboeken Italiaans, om maar wat te noemen.

Niet voor mijn kinderen. Ze houden ervan om over de kinderafdeling te struinen en dan wat dingen eruit te pikken. Soms zoeken ze iets in het bijzonder, meestal niet. Er kan weinig gestruind worden door kinderen als het totale aanbod uit duizend boeken bestaat.

Niet voor Hassan en Ida en andere kinderen die vroeger in de wijkfilialen kwamen. Ik denk niet dat hun ouders het goed vinden dat ze ‘even naar Centraal’ gaan. ‘Tuurlijk schat, pak jij de metro maar.’ Niet dus.

Niet voor de digilezers. Zij weten al lang de weg naar de e-books van de bieb. Die leen je digitaal. Daarvoor heb je geen filiaal nodig, alleen een goede wifi-verbinding.

Niet voor de boekenkopers. Die gaan namelijk naar de Bruna.

Niet voor de leerlingen en studenten die graag in de bieb komen om te studeren. Daar is deze plek absoluut niet op ingericht.

Niet voor de oudere mensen die in de bieb komen als vaste klanten, voor een krantje, een praatje, een potje schaken. De andere bezoekers zijn immers geen ‘vaste klanten’ en op slechts twee dagen in de week zijn er ook biebmedewerkers.

Niet voor wie gericht op zoek is naar een bepaald boek. Die zal het boek reserveren en in het dichtstbijzijnde filiaal ophalen. Nu zal de stationsbieb voor mij het dichtstbijzijnde filiaal worden, maar voor iedereen die niet in mijn buurt woont, gaat die vlieger niet op. Handig dat het op een ov-knooppunt ligt? Ja, maar laten we niet doen alsof Blaak erg moeilijk bereikbaar is per ov.

Wel voor wie al een bieblezer is en forens via Centraal. Je moet wel het station verlaten om de huiskamer in te gaan. Dat doet een forens dus alleen als dat ook al de bedoeling is. Je stapt niet uit de trein om een boek uit te zoeken – en als je dat wel doet, doe je dat dus bij Blaak.

Wel voor de koffieklant die een krantje bij z’n koffie wil lezen. (Als dat mag.) Er zijn 127 koffiezaken in Rotterdam waar je hetzelfde kunt doen, maar ach. Om eerlijk te zijn: ik denk dat de stationsbieb in de ‘Huiskamer’ van het station komt omdat die huiskamer niet zo’n succes is, zoals wel meer plekken in het station steeds van bestemming wisselen omdat elk ander concept dan afhaaleten niet winstgevend is.

Wel voor mensen die niets te doen hebben als al het treinverkeer volledig stilligt. Een belangrijke doelgroep.

Kortom, ik zie het nog niet helemaal. Maar er is ook wel wat aan voorafgegaan. Men wilde in 2011 van 24 naar 6 (!) vestigingen in Rotterdam. Ondanks protesten zette men dit beleid in, dat vorig jaar… een ‘historische vergissing‘ werd genoemd. Het nieuwe plan gaat uit van ‘een netwerk van grote en kleine vestigingen en servicepunten, afhankelijk van de behoeftes in de wijken’.

‘Er wordt nu (gesteund door de gemeente) ingezet op spreiding van vestigingen in de stad, met als uitgangspunt diversifiëring, bibliotheken op maat, aangepast aan de behoeften van de wijk waar ze gevestigd zijn. Zo zal de vernieuwde bibliotheek Delfshaven meer ruimte hebben om te werken, lezen en studeren. Daarnaast zijn de openingstijden flexibeler, waardoor jong en oud overdag langer in de bibliotheek kunnen verblijven. Het filiaal moet daarmee meer een ontmoetingsplek worden en een belangrijke wijkfunctie krijgen.’

Daar ben ik helemaal voor. Dit was namelijk precies wat de wijkbibliotheek (Oude Noorden) voor mij was. Wat er nieuw aan is, begrijp ik dan ook niet helemaal. De openingstijden misschien. Maar het belang van de wijk zie ik dus niet echt bij de stationsbieb. En dat is mijn punt. Het grootste belang van de bibliotheek is een maatschappelijk belang. En die maatschappij woont in wijken. De forens is geen zwakke doelgroep die een plek nodig heeft om te leren lezen en studeren. In een stad en land waar segregatie in het onderwijs een ernstig probleem is, moeten we geen luxebibliotheken voor de werkende reiziger inrichten, maar wijkbibliotheken waar kinderen kunnen binnenlopen en waar ze liefdevol worden opgevangen door de bibliotheekmedewerkers die dat al jarenlang geweldig deden. Ik wil niet alleen dat die oude wijkfilialen er weer komen, ik wil ook dat dat gezien wordt: de biebmedewerkers deden al geweldig werk. Zij hebben geen nieuwe stijl nodig. En geen stationsbieb.