Ik heb iets te bekennen. Een paar jaar geleden blogde ik anoniem. Als ‘Letterenmeisje‘ schreef ik berichten over literatuur. En over vrouwen: ‘Literatuur waar de vrouwen gewoon bij horen; en een kritische blik op alle boeken en kritieken waarin dat niet het geval is.’ Ik schreef kritisch en beschouwend, maar anoniem en dat bracht me niet direct veel lezers. Ik wilde anoniem blijven omdat kritische vrouwen in de moderne media nogal snel als reutelteven worden weggezet.
Maar nog steeds geldt, zoals ook al de slogan van letterenmeisje luidde: ‘There is no gate, no lock, no bolt that you can set upon the freedom of my mind,’ dus de discussie is nooit gestopt. Als letterenmeisje lees ik nog steeds veel (over) literatuur en er zijn de bekende thema’s die bij mij als een rode lap op een stier werken. Ik beken het: ik word goed chagrijnig van het NRC, dat deze week wéér een opiniebijlage met uitsluitend mannen heeft, een lijstje van vijftig wereldklassiekers publiceerde, waarvan twee door vrouwen geschreven, plus een zeurderig stuk in de literatuurbijlage over een gebrek aan branie en seks in boeken van vrouwen.
Dat was alleen deze week. Ik schrijf nu alweer vier jaar onder eigen naam in de Witte Kamer (ik beken: het waren drie verschillende kamers, want ik ben een wispelturige vrouw). Al eerder schreef ik over dat andere lijstje van NRC met een ernstig vrouwentekort, over het gastvrouwensyndroom in de literatuur en over de line-up van het Dag Mag festival, ook al zo’n mannenfeestje. Er zijn altijd mensen die vinden dat je ‘niet moet zeuren’, of dat het ‘niet zo erg is’. Een gebrek aan argumentatie van een stel lompe schreeuwers, waar ik ook al eens wat over schreef.
Jongens, ik beken dat ik lange tenen heb (en sjonge, grote voeten ook, voor een vrouw!). Maar jullie kunnen het me een stuk makkelijker maken. Lees de boeken van vrouwen. Ze zijn knalgoed. Bedenk voor één keer dat als het vrouwen lukt om zich in te leven in mannelijke hoofdpersonen, mannen én vrouwen zich ook kunnen inleven in vrouwelijke hoofdpersonen. Wat een uitdaging! En neem die boeken op in de klassiekers, laat ook jongeren ze lezen. Alsjeblieft zeg, ik las Chaim Potok voor de leeslijst toen ik veel beter Jeannette Winterson had kunnen lezen. Britse lezers verkozen Wuthering Heights tot het beste liefdesverhaal ooit, níet Romeo and Juliette. Geef Esther Gerritsen nou eens de kudos die Tommy Wieringa overal krijgt, als recensenten haar wél net zoveel ballen geven in hun beoordeling.
Speciale tip voor mannen in de literatuur: zet die goede schrijfsters die je ontdekt hebt in je Contacten onder ‘beste vrienden’, niet op de to-do-list. Speciale tip voor vrouwen in de literatuur: zet die goede schrijfsters die je ontdekt hebt in je Contacten onder ‘beste vrienden’, niet in de krabbenmand.
Nieuwste partner in crime: de bibliotheek met al 18 klassiekers ter aanvulling/vervanging van de NRC-lijst!
Michelle van Dijk 