Op vrijdag 15 maart staakt het onderwijs. In alle sectoren is geld nodig om de werkdruk te verlagen. Niet iedereen kent het plaatje achter het kostenplaatje. Daarom plaats ik in aanloop naar de staking elke dag een eerder verschenen stuk van mezelf of een ander om duidelijk te maken dat actie nodig is. Vandaag: in de media gaat het al snel alleen over basisonderwijs en voortgezet onderwijs. Maar ook het beroepsonderwijs komt in actie, net als het wetenschappelijk onderwijs. Wat zijn daar de problemen?
Een jaar geleden werd het MBO-manifest gepubliceerd. Je kunt het hier bekijken, maar sprekender is dit artikel in Trouw: ‘De lol is er wel af voor mbo-docenten’.
Uit de gegevens die er wel zijn valt op te maken dat de helft van de docenten het werk zwaar valt. De werkdruk is ‘hoog’ tot ‘te hoog’, stelde de mbo-raad, de brancheorganisatie van de scholen in het middelbaar beroepsonderwijs, vorig jaar vast in een jaarlijks onderzoek naar de tevredenheid van docenten. In een ‘verkennend onderzoek’ dat het Expertisecentrum Beroepsonderwijs (Ecbo), een instituut dat onafhankelijk onderzoek verricht naar het mbo, ruim een half jaar geleden publiceerde gaf zo’n driekwart van de respondenten aan dat de werkdruk hoog is. Het overgrote deel stemde in met stellingen als ‘Ik heb niet genoeg aandacht voor de leerlingen’ (84 procent) en ‘Ik heb te weinig tijd voor innovatie’ (82 procent).
In het mbo wordt gestaakt voor een betere verdeling van de salarisschalen en voor een flinke investering voor onderwijsondersteuners, zodat de werkdruk lager kan worden. In het artikel wordt de administratie ook als een grote ergernis genoemd.
En let nu even op als je denkt dat het in het wetenschappelijk onderwijs wél goed geregeld is. Op de universiteiten is de actiebereidheid erg hoog, en terecht. De universiteiten hebben te maken met een enorme groei in studenten zonder dat er middelen zijn om die studenten goed onderwijs te geven. ‘Sinds 2000 is het aantal studenten aan de Nederlandse universiteiten met 68 procent toegenomen, maar is de rijksbijdrage per student met 25 procent afgenomen,’ schrijven actievoerders van WO in actie hier. Bezuinigingen, bezuinigingen, bezuinigingen. Dat is het universitair onderwijs van de afgelopen twintig jaar in een notendop.
In het hoger onderwijs (ook in het hbo) betekent dit dat het ontzettend moeilijk is voor jonge docenten om een vaste aanstelling te krijgen. Ze werken soms voor meerdere scholen om toch fulltime te kunnen werken. En wat betekent het voor het onderwijs?
‘Als ik me aan mijn uren zou houden die ik officieel betaald krijg,’ zei een collega werkzaam in het universitair onderwijs mij vorige week, ‘dan zou ik drie minuten aan ieder studentenpaper kunnen besteden.’ Drie minuten. Voor een paper van, zeg, 1.000 woorden. Het is het academische equivalent van de thuiszorgverpleger die 24 patiënten in één dag moet bezoeken, luttele minuten heeft voor het aantrekken van steunkousen, geen tijd heeft voor een praatje en ’s avonds een paar uurtjes administratie mag bijwerken in zijn vrije tijd. De situatie op de academie? Massale werkgroepen, minimale voorbereidingstijd, een administratiejungle, hoge werkdruk. (uit een artikel van René Koekkoek in de Volkskrant)
Voorafgaand aan de onderwijsstaking vindt er op donderdag 14 maart een debat plaats over de grote problemen in het wetenschappelijk onderwijs. Hier vind je meer informatie.
Ga staken! Ik zie je graag op vrijdag 15 maart op het Malieveld. Kun je er niet bij zijn? Doe mee op Facebook met de ‘Onderwijsstaking met hart en hoofd.’
Lees ook bericht 1: De 10 terechte klachten van de leraar.
Lees ook bericht 2: Ook als je niet naar het Malieveld kunt komen
Lees ook bericht 3: Brandbrief aan de minister
Michelle van Dijk 