Dit kan geen toeval zijn: ik schrijf een boekje over de fascinerende gedachten van een forens, een spitsreiziger uiteraard, en de NS komen met het idee het spitstarief te verhogen. Op tv verscheen een man die het reizen in de spits vergeleek met het hoogseizoen van een vakantiepark: ‘Dan is het ook duurder.’ Tja. Daar is het ook leuker.
Ik solliciteerde een keer op een baan op 30 km van huis, men was enthousiast over mij, maar een toekomstige collega maakte zich zorgen over die ‘vermaledijde spoorwegen’. Jongens, zo erg is het allemaal niet. Maar ook niet zo leuk dat ik er extra voor wil betalen om op mijn werk te komen.
Voor alle forensen of juist NS-haters: hieronder een column uit 2003. Mijn dagelijkse treinroute was toen Rotterdam (wonen) – Leiden (studeren).
Spoorstudenten
Wij zijn uitgelachen, uitgescholden en uitgekotst. Wie elke dag met de trein op-en-neer naar Leiden gaat, zal het weten, horen en voelen: de spoorstudent is suf. De onwetende sjaars wordt in zijn eerste week in Leiden al met het ondeugdelijke motto geïndoctrineerd: ‘Kom in Leiden wonen! Hier begint het echte leven!’ Ook docenten, studieadviseurs en zelfs de opperrector doen mee, en komen met termen als ‘volwassen worden’ en ‘je horizon verbreden’. Maar hoe breed is je horizon als je je vier jaar of langer in een studentenhuis opsluit, in een studentensoos, in een studentenwereld? En is dat dan volwassen zijn, witte bonen in tomatensaus eten en in het weekend je was draaien en hand ophouden bij je ouders? Het enige verschil met je pre-studentikoze leven is dat je kots nu niet door je moeder wordt opgeruimd (maar door een huisfeut, als je het goed doet). De vijf grootste misverstanden over de spoorstudent.
- Spoorstudenten wonen nog bij hun pappie en mammie. Integendeel, veel spoorstudenten zijn gewoon slimme mensen die al lang ontdekt hebben dat je met het geld voor een kleine gangkast in Leiden een zelfstandige woning in Den Haag, Delft, Rotterdam of Haarlem kunt krijgen. En dan mag je het vernederende hospiteren overslaan.
- De spoorstudent is saai en gaat nooit uit. Nee, de spoorstudent heeft juist een spannend dubbelleven, gaat uit in Leiden en in de thuisstad, heeft een dubbele vriendenkring, dubbele baantjes, en natuurlijk ook dubbele liefdesrelaties: in ieder stadje een ander schatje. Sinds de uitvinding van het Nachtnet kom je ook 4 uur ’s nachts stomdronken nog wel weer terug in je eigen kamer, dus uitgaan is geen probleem. Bovendien houdt het leven van de spoorstudent niet op in het weekend, wanneer Leiden leegloopt om van de weekend-OV te profiteren en de familierelaties aan te halen. Nee, dan begint het pas, waarom doordeweeks borrelen, als het ook in het weekend kan, waarom niet allebei? Je roes slaap je wel uit in de trein.
- De NS is kut. Is geen misverstand, is echt waar.
- De spoorstudent is niet lid van verenigingen. Is in sommige gevallen waar. So what? Wij spoorstudenten vormen onze eigen club: ’s ochtends in de wat saaie lees- en slaapcommissies, ’s middags in een borrelsfeer met vet geroddel over de medestudent. Disputen wisselen van samenstelling met de semesters, afhankelijk van collegetijden. Elke dag samen treinen, daar leer je mensen kennen, dat is pas netwerken, en dat kan ook met bier, en dat kan ook met schunnige grappen en seksuele uitspattingen op het balkon. Muziek wordt goed verzorgd, door zigeuners met accordeon, of de ordinaire Hollandse straathippie die zijn eigen tekst heeft gemaakt op Blowin’ in the wind.
- De spoorstudent wordt niet volwassen. Kom eens een dagje met me treinen wanneer het herfst is en er ‘blaadjes op de rails liggen’: welcome to the real world. Volwassen worden is niet zuipen en zooien en je STUFI opmaken voordat je het gekregen hebt, volwassen worden is een dag lang met duizenden chagrijnige en woedende mensen op een station staan en wachten. Treinen, dat is het echte leven.
Waar zou de uitdrukking ‘Die spoort niet’ toch vandaan komen?
Michelle van Dijk 