‘Wat vermodderd was, was vermodderd.’ Een prachtige zin uit Van oude mensen, de dingen die voorbijgaan. Ik las het boek van Couperus voor mijn leeslijst. Tegenwoordig wordt Couperus ook nog wel eens voor de lijst gelezen. Als ik een klas dwing en help, dan lezen 30 van de 30 leerlingen zijn werk. Als ik dat niet doe, circa 0 tot 1. Ik maak mezelf maar even zo belangrijk als ik ben: leraren Nederlands houden oude literatuur levend.
Treurig is dan ook dat literatuurgeschiedenis geen vast onderdeel meer hoeft te zijn in de hbo-lerarenopleiding Nederlands. En dat terwijl het in het basisonderwijs ook al zo treurig is met lezen. Moet de oude literatuur dan maar in een vlotte vertaling? Marita Mathijsen zegt: ja, ‘in de hoop dat die literatuur toch mee blijft doen’. Ronald Giphart zegt: ‘Laat schrijvers hertalen!’ Schrijvers, hmm, ik denk neerlandici, maar soit, een bewerking brengt ook de oude werken weer tot leven. Ik sprak erover in Joop Café (podcast, zéér de moeite waard!).
Ik pak de handschoen op. We starten met Couperus. Plot- en soapschrijver als geen ander. Knallende liefdesverhalen, Indische mysteriën, Haagse chic en altijd heel veel drama. Veel te bloemrijk voor deze moderne tijd, met zijn herhalingen, de neologismen, de gallicismen, de puntjes… de uitroeptekens!! Maar dat wat nog het meest afwijkt van onze taal nu, is de zinsvolgorde (-lengte ook, ja). En geloof me, dat is dus iets waar een jonge lezer over struikelt.
Van oude mensen, de dingen die voorbijgaan. Ik probeer er een wekelijks feuilleton van te maken (zo noemde men een blog vroeger). Klik op de link hieronder voor hoofdstuk 1! U mag er als lezer van Couperus alles van vinden. Als niet-lezer mag dat ook, want uw ziel moet blijkbaar nog gered worden. Reageer onder dit bericht.
Van oude mensen – hertaald voor blog 1
De originele tekst kun je ook lezen, en wel hier. Tip bij zowel de oorspronkelijke als hertaalde versie: teken er een stamboom bij, je wordt gek van de familiebanden. Helpt ook niet dat iedereen dubbele namen heeft. En een tipje bij hoofdstuk 1: Charles = Lot en Steyn = Frans. Meer info later, voor wie wil. Nu eerst maar lekker lezen. Drama, zei ik…!
Michelle van Dijk 
Ik heb vroeger op school veel Nederlandse literatuur gelezen, maar Couperus was altijd aan mij voorbijgegaan. Dankzij uw tip ben ik Van oude mensen gaan lezen, de oorspronkelijke uitgave, en nu zie ik wat ik al die tijd gemist heb. Prachtig, toch ook tijdloos want herkenbaar, en wat een stijl! Niks hertalen, gewoon lezen! Zeer bedankt om mij op dit spoor te brengen.
LikeLike